Sunday 22 May 2011

စိတ္က်ျခင္း (DEPRESSION)

"ေခ်ာ္လဲက်ျခင္းသည္ ရွက္ဖြယ္မဟုတ္၊ ျပန္၍ မမတ္ႏိုင္ျခင္းသာ ရွက္စရာျဖစ္သည္" ဟုဆိုၾကသည္။
          စိတ္က်ျခင္းဆိုသည္မွာ တစ္ခါတစ္ရံမွျဖစ္ရလွ်င္ ေတာ္ေပဦးမည္။ သို႔ေသာ္ ဘဝဆိုသည္မွာ ဤသို႔ အၿမဲမျဖစ္တတ္။ ဆက္ဆံေပါင္းသင္းရသူတို႔ႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္း၊ ဖယ္ရွားခံရျခင္းစသည့္ ေလာက၏ အထိအေဆာင့္၊ အတိုးအေဝွ႕မ်ားေၾကာင့္ ၾကည္သာေနေသာ စိတ္ဓာတ္သည္ အံု႕မႈိင္း၍ က်ဆင္းရေသာအ ခါမ်ားစြာ ႀကံဳရတတ္ေလသည္။
          လူတို႔မွာ စိတ္အေနအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိရာတြင္ တစ္ခါတစ္ရံ ေခတၱခဏ စိတ္ဓာတ္က်ရျခင္းသည္ ပံုမွန္ပင္ျဖစ္ သည္။
          သို႔ေသာ္ မိမိတြင္ ျဖစ္ေပၚခံစားရေသာ စိတ္အေျခအေနသည္ သင့္တင့္ရံုမွ်ျဖစ္ေသာ စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္သည္ဟု စစ္ေဆးစမ္းသပ္ေသာ ဆရာဝန္တို႔ကိုယ္တိုင္က အကဲျဖတ္လွ်င္ ထိုစိတ္က်မႈအား ျပန္၍ျမင့္ တက္လာေစေသာ နည္းလမ္းမ်ားကို ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက နည္းေပးနည္းျပ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ နာတာရွည္ႏွင့္ ျပင္းထန္ေသာ စိတ္က်ေရာဂါမ်ိဳးကို ခံစားေနရလွ်င္ေသာ္မွ ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားက သက္ သာရာရေၾကာင္းကို ေပးႏိုင္ပါမည္-
          စိတ္က်ေရာဂါအေၾကာင္း ပိုမိုသိရွိေအာင္ ေလ့လာၿပီး ေပ်ာက္ကင္းခ်မ္းသာေၾကာင္း လကၡဏာမ်ား ကိုရွာၾကည့္ပါ။ စာအုပ္ဖတ္ျခင္း၊ အသံသြင္းခ်က္ႏွင့္ ဗီဒီယိုျဖင့္ ပညာေပးခ်က္တို႔ကိုလည္း နားဆင္၍ အား ထားႏိုင္သည္။ ဤကဲ့သို႔ ေလ့လာလွ်င္ ထိုစိတ္အေနမ်ိဳးမွ ကိုယ္တစ္ဦးတည္းသာ ခံစားရသည္မဟုတ္၊ကိုယ္ စိတ္မွာျဖစ္ေပၚေသာ လကၡဏာမ်ားသည္ လူေတာသူေတာ၌ ျဖစ္ေလံျဖစ္ထမ်ားေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္ ကို သေဘာေပါက္လာလိမ့္မည္။
          စိတ္က်ေရာဂါ၏ ဆန္႔က်င္ဘက္သည္ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ စိတ္က်စိတ္မိႈင္းေနျခင္းသည္ မိမိ၏ခံစားခ်က္မ်ားကို ဖိႏွိမ္ျခင္းႏွင့္ တိမ္ျမဳပ္ေစျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္ခံစားမႈမ်ားကို အႏုပညာ၊ ေတးဂီတႏွင့္ အျခားေသာ ရသဖန္တီးမႈ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ လိုက္စား၍ ေဖာ္ထုတ္သင့္သည္။
          ေနအိမ္ျပင္ပသို႔ ေန႔စဥ္ နာရီအနည္းငယ္မွ် ထြက္ျဖစ္ဖို႔လိုသည္။ တစ္ေယာက္တည္းတစ္ေနရာတည္း တြင္ေနရပါက စိတ္က်ဖြယ္အေတြးမ်ား၊ လကၡဏာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစတတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာၾကည့္တိုက္၊ စာဖတ္ခန္းမ်ားသုိ႔ သြားပါ။ ေစ်းဝယ္ထြက္ပါ။ ရုပ္ရွင္ကားသြား၍ၾကည့္ပါ။စိတ္ကိုႏႈိးေပးမႈျဖစ္ေသာ Stimulation သည္ စိတ္က်လကၡဏာရွိသူမ်ား အတြက္အေရးႀကီးသည္။ စိတ္ကိုႏိႈးဆြႏိုးၾကားေစျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္ထဲရွိ စိတ္ေပ်ာ္မႈအာရံုဆက္ေၾကာင္း ( neurotransmitter) မ်ား၌ ဆီရိုတိုနင္ (Serotonin) ေခၚ ဓာတ္ကို စီးဆင္းေစ သည္။

  ရက္သတၱပတ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႕ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ဆံုပါ။ လုပ္ငန္းအတြက္ အစည္းအေဝးခ်ိန္းျခင္း၊ေန႔ လယ္စာျဖင့္ အလုပ္သေဘာညွိႏိႈင္းရန္ ရက္ခ်ိန္းျခင္း သို႔မဟုတ္ တယ္လီဖုန္းဆက္ရန္ စီစဥ္ျခင္းတို႔ကို ပံုမွမ ျပဳလုပ္ဘဲ အခ်င္းခ်င္းစကားေျပာဖို႔၊ ရယ္ေမာဖို႔၊ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ျဖစ္ဖို႔ ေတြ႕ဆံုသင့္သည္။ ထိုအခါ ဦး ေႏွာက္ထဲမွ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈႏွင့္ ေနသာထိုင္သာရွိမႈ အာရံုဆက္ေၾကာင္းမ်ားကို ႏိုးၾကားသြက္လက္ေအာင္ ႏိႈး ဆြေပးရာ ေရာက္လိမ့္မည္။
          ေပ်ာ္ရႊင္ေပါ့ပါးျခင္းသည္ ကူးစတ္တတ္ေသာသေဘာရွိသျဖင့္ ရယ္မိၿပံဳးမိရန္အတြက္ ရုပ္ျမင္သံၾကား ထဲမွာ ဇတ္ျမဴးကို ထိုင္ၾကည့္ပါ။ ဟာသရုပ္ရွင္းကားကိုသြားၾကည့္ပါ။ ပြဲခင္းထဲက လူျပက္ျပက္သည္ကိုရႈစား ပါ။
          စိတ္ကူးခ်င္ရာ ဘာမဆိုစိတ္ကူးပါ။ စိတ္မကူးအပ္သည္ဟူေသာအေၾကာင္းမရွိ။ စိတ္ကူးေပၚသမွ် လက္သင့္ခံျခင္းသည္ ၿပီးၿပီးေပ်ာက္ေပ်ာက္ျဖစ္သြားဖို႔အေၾကာင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထို႔အတူပင္ စိတ္ကူးတို႔မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚေနမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိကသာ မေျပာင္းမလဲက်န္ရွိေနမည္ကို သေဘာေပါက္ဖို႔ျဖစ္သည္။
          မိမိကုိုယ္တိုင္ သည္းခံေစာင့္စားပါ။ တစ္ခါတစ္ရံ ကိယ္ကေရွ ့တစ္လွမ္းတက္မည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ေနာက္သို ့ ႏွစ္လမ္းဆုတ္ရသည့္ အခါမ်ိဳးလည္းရွိမယ္သာ ျဖစ္သည္။ ေျပလည္ၿပီးစီးမႈဆုိသည္မွာတစ္ေျဖာင့္        
တည္း တိုက္ရိုက္လာသည္မဟုတ္။ မနက္ျဖန္ဆိုသည္မွာ တစ္ဖန္ႀကိဳးစားခြင့္ရွိသည့္ အခြင့္အလမ္းဟု မွတ္
ယူထားဖို ့ျဖစ္သည္။
         အလုပ္တစ္လွည့္၊ နားေနျခင္းတစ္လွည့္ျဖစ္စဥ္သည္  ခႏၶာကုိယ္၏ သဘာဝစည္းခ်က္ကုိ ညီညြတ္
ေစရန္ အာျဖည့္ေပးေသာကိစၥျဖစ္သည္။ သာဓကအားျဖင္ ေန ့စဥ္ အခ်ိန္မွန္မွန္အိပ္ရာဝင္ၿပီး အခ်ိန္မွန္မွန္
အိပ္ရာမွ  နိုးၾကားၿပီးထရန္ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္အတြင္းစိတ္က ရႈပ္ေထြး၍ စည္းဝါးကညီျဖစ္ေနလွ်င္ အခ်ိန္ဇ
ယားခ်၍ လုပ္ကိုင္ျခင္းက စီစဥ္တက် ျဖစ္ေစဖို ့အေၾကာင္းျဖစ္သည္။ အအိပ္ပ်က္လွ်င္ စိတ္က်လကၡဏာ
မ်ိဳးျဖစ္သည့္ အာရံုမစူးစိုက္နုိင္ျခင္း၊ မလႈပ္ခ်င္မကုိင္ခ်င္ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ စိတ္က်လက္စ အေနအထားကုိ ပိုမို
ဆိုးရြားေစနိုင္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ အခ်ိန္မည္မွ်အိပ္မွ အိပ္ေရးဝၿပီး စိတ္ၾကည္လင္မည္ကုိ ကိုယ့္ဘာသာ
ကုိ  စမ္းသပ္ခ်င့္ခ်ိန္ၾကည့္သင့္သည္။
         ရုတ္တရက္အျမင္၌  မယံုၾကည္စရာကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ေစကာမူ အေကာင္းျမင္ၾကည့္ပါ။ ဤသို ့စိတ္ထား
နိုင္လွ်င္ စိတ္ေက်နပ္ဖြယ္ အေၾကာင္းမ်ိဳးကိုပင္ ႀကံဳရနိုင္သည္။ အျပဳသေဘာရလဒ္ကုိ ေမွ်ာ္ကိုးစိတ္ရွိပါ
လွ်င္ ထိုအက်ိဳးမ်ိဳးရရွိေစရန္ ကိုယ္တိုင္က ႀကိဳးစားမိဖို ့မ်ားသည္။ ထိုအခါ အျခားသူတို ့ကလည္း  အ
ေကာင္းျမင္၍  လာၾကလိမ့္မည္။ ကၽြန္ုပ္တို ့၏ စိတ္ကူးပံု အေကာင္းအဆိုးသည္  စိတ္အေနကုိ တိုက္
ရိုက္အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစနိုင္သည္။
       ေရဒီယုိုႏွင့္ ရုပ္ျမင္သံၾကားတို ့မွ သတင္းမ်ားကုိ နားဆင္ၾကည့္ရႈပါ။ သတင္းစာ၊ မဂၢဇင္း၊ စာေစာင္မ်ား ကိုမွန္မွန္ဖတ္ရႈပါ။ ေခတ္ကာလ မ်က္ေမွာက္ေရးရာမ်ားကို သိရွိေနျခင္းျဖင့္ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္ဘဝမ်ားႏွင့္ တစ္သားတည္း ဆက္စပ္သိရွိခံစားလိုက္ရမည္။ သတိထားရမည့္အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ စိတ္မၾကည္လင္စရာ သတင္းမ်ိဳး အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကို အခ်ိန္ယူ၍ ၾကည့္ရႈ႕ျခင္း ဖတ္ရႈ႕ျခင္းတို႔ကို နာရီဝက္မွ်ထက္ပို၍ အခ်ိန္မေပး သင့္ မေကာင္းသတင္းတို႔ကို အၾကာႀကီး ထိုင္ၾကည့္ေနျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးမရွိႏိုင္။

    သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္၏ ေဖ.ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာတြင္တင္ထားေသာအေတြးအျမင္စာစုေလးျဖစ္ပါတယ္။
သူလည္း ေမးလ္ထည္း မွတစ္ဆင္.ေဖာ္ျပထားတယ္လုိ. ေျပာေတာ. မူရင္း စာေရးဆရာ ကို မသိကာ မေဖၚျပႏိုင္၍ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ လူငယ္ေတြေကာ လူၾကီးေတြပါ ဖတ္သင္.တယ္လုိ.ထင္ပါတယ္ ။   
စာေရးဆရာကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

0 comments:

Post a Comment

မိတ္ေဆြမ်ားရဲ. စကားတစ္ခြန္းဟာ ကြ်န္ေတာ္.အတြက္ အားေဆးတစ္ခြက္ပင္ျဖစ္ပါတယ္။